Ekonomik göstergeler açısından yoksul bir kent görünümdeki Tunceli, doğasıyla makus talihini yenmeye çalışıyor. Milli parkın turizme açılması ve organik balcılık bu yönde atılacak ilk adımlar.
Sabah Anadolu çalışmasının üçüncü durağı Tunceli. Anadolu’nun bu şirin kentinde ekonomi ve ticaretin gelişmesi tamamen huzura bağlı bir görüntü veriyor. 2000 yılı sayımına göre, nüfusu 93 bin 584 kişi olan Tunceli, Türkiye’nin en az nüfuslu ili. İlde 12 kişi/ km2 olan nüfus yoğunluğu, Türkiye ortalamasına göre (73 kişi/Km2) çok düşük. Tunceli, 1968‘de ‘kalkınmada birinci derece öncelikli iller’ kapsamına alındı. İlde 1970’lerin sonundan başlayarak birkaç kamu yatırımı yapıldı. Tarımda verimliliğin düşük ve sermaye birikiminin yetersiz olması nedeniyle özel sektör yatırımlarının çok sınırlı olması, sanayi sektörünün de çok geri kalmasına neden oldu. Tunceli’de tarım ve sanayi sektörlerinin geri kalmasına bağlı olarak ticaret ve hizmet sektörleri de gelişmedi. 2005 yılında teşvikli iller kapsamına alınması yatırımı çekmeye yetmeyen Tunceli’de, teşvik için asgari gereken 30 işçi çalıştıran işletme sayısı sadece dört.
BAKKAL VERGİ REKORTMENİ
Sanayisi olmayan, ekonomik yönden gelişemeyen Tunceli’de vergi rekortmenleri esnaftan çıkıyor. En yüksek vergi ödeyen ilk 100 içinde 10 eczacı, 6 bakkal, 6 fırıncı, 2 lokantacı,2 pastacı, 3 kırtasiyeci bulunuyor. Tunceli en az taşıtın olduğu il. Bin 302’si otomobil olmak üzere 3 bin 734 araç trafiğe kayıtlı. Tunceli, mevduat ve kredi yönüyle de ülkenin ortalamalarının altında bir görüntü veriyor. 2005 yılı sonu verilerine göre, 5 bankanın 12 şube ile faaliyet gösterdiği kentteki toplam mevduat 148 bin 886 TL, verilen kredi miktarı ise 50 bin 907 TL. Tunceli sermaye piyasasında yatırım yönüyle de fakir. Toplam yatırımcı sayısı 3 bin 156. Gerçek kişi/yatırımcı 779, portföy değeri ise 3.5 milyon.
TERÖR NEDENİYLE YATIRIM YOK
TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu’nun geçtiğimiz haftalarda Tunceli’ye yaptığı ziyaret sırasında kentin ekonomisi, ticareti konuşuldu. Tunceli Sanayi ve Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Cihan Açıkgöz, terör ortamı nedeniyle özel sektör yatırımlarının yok denecek kadar az olduğunu ifade etti. Halen üretim yapan 12 işletmeyi kamu eliyle yapılıp özel sektöre devredilenlerin oluşturduğunu kaydeden Açıkgöz, 15 yıl önce yapılan organize sanayi bölgesinin de altyapı eksikliği nedeniyle atıl durumda olduğunu söyledi. Cihan
Açıkgöz, 30 kişi istihdam şartı nedeniyle teşvik yasasının da Tunceli’de amacına ulaşmadığını, sadece 4 firmanın teşvikten yararlanabildiğini bildirdi. Göç nedeniyle 1995’de 135 bin olan kent nüfusunun 100 bine gerilediğini belirten Açıkgöz, “Turizm, tarım, hayvancılık uygun teşvikle desteklenmeli. Munzur Çayı su sporları için elverişli. Türkiye’nin en büyük milli parklarından biri ilimizde. Zengin mermer, tuz yatakları ekonomiye kazandırılabilir. Üniversite istiyoruz. İktisat Fakültesi’nin eğitime geçmesi için destek bekliyoruz. İş yapmak istiyoruz. Devlet önümüzü açmalı” diye konuştu.
